اعتبار اسنادی چیست؟ انواع اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی چیست از سوالاتی است که در مورد این تعهد نامه بانکی پرسیده می شود که ما در این مقاله به آن پاسخ خواهیم داد. در این رابطه مواردی مانند انواع اعتبارات اسنادی، اعتبار اسنادی داخلی به زبان ساده، مراحل گشایش اعتبار اسنادی داخلی، محاسبه کارمزد اعتبار اسنادی و مدارک لازم جهت گشایش اعتبار اسنادی نیز مطرح می شوند.

برخی از اسناد به عنوان تعهد بانکی از طرف موسسات مالی صادر می گردند که به منظور پرداخت پول هستند. اعتبارات اسنادی به عنوان یک تعهد به خریدار و فروشنده داده می شوند. در یک معامله بین المللی که خریدار از یک کشور و فروشنده از کشور دیگری باشد، اهمیت اعتبار اسنادی بیشتر خواهد شد. علاوه بر داشتن اعتبار نامه مواردی مانند شرکت فروشنده، بانک صادر کننده و بانک ابلاغ کننده نیز در این نوع معاملات می توانند دارای اهمیت باشند.

در حسابداری به منظور تسریع در انجام امور مالی از انواع نرم افزار مانند نرم افزار سپیدار استفاده می شود. می توان گفت که اعتبار نامه در حد همین نرم افزارها برای انجام امور مالی تجاری بین المللی دارای اهمیت است. ما در این مقاله به اینکه اعتبار اسنادی چیست و چه کاربردهای دارد اشاره خواهیم کرد و در ادامه تعریف دقیقی از آن را ارائه خواهیم کرد.

اعتبار اسنادی چیست؟

اعتبار اسنادی یا اعتبار نامه (Letter of Credit) که با مخفف ال سی (LC) نیز شناخته می شود، نوعی تعهد بانکی محسوب می شود که به خریداران و فروشندگان اعطا می شود. مواردی که در این تعهدنامه به آن اشاره می شود این می باشد که مبلغی که خریدار به فروشنده پرداخت می کند در مدت زمان معین و دقیق باشد. موسسه مالی در این راستا بر اساس اعتبار اسنادی تا زمان دریافت تاییدیه، وجهی را پرداخت نمی کند.

معمولا بانک و موسسات مالی به عنوان صادر کننده اعتبار نامه شناخته می شوند. این نوع اعتبار اسنادی اغلب در امور مالی بازرگانی کاربرد دارد و موجب می شود که پرداخت قطعی صورت بگیرد. این کار موجب ایجاد تضمین برای پرداخت می باشد. همچنین نشان می دهد که باید نامه اعتباری باز خرید شود. درک اینکه اعتبار اسنادی چیست می تواند به ما در آگاهی از این نوع اعتبارنامه کمک کند.

همانطور که گفته شد در معاملات بین المللی، ال سی نقش بسیار تعیین کننده ای دارد. ال سی به عنوان یک تعهد در امور پولی تجارت، برای پرداخت یک وجه مشخص کاربرد دارد. این تعهد نامه ممکن است غیر قابل فسخ یا قابل فسخ باشد. در تجارت بین المللی و استفاده از انواع اعتبار اسنادی ممکن است واژه هایی کاربرد داشته باشند. به منظور آشنایی با اینکه اعتبار اسنادی چیست در این بخش به این اصطلاحات اشاره خواهیم کرد:

• اصطلاح دموراژ: این اصطلاح در خصوص معطلی کشتی ها در معاملات ال سی کاربرد دارد و متضاد دیسپچ است.
• اصطلاح سورشارژ: این واژه در امور مالی مرتبط با اعتبارنامه کاربرد دارد و به هزینه اضافی کرایه حمل گفته می شود.
• واژه کابوتاژ: در صورتی که حمل کالا از یک نقطه از کشور به دیگر نقطه از راه دریا و رودخانه مرزی باشد، اصطلاح کابوتاژ در معاملات ال سی استفاده می شود.

مزیت های اعتبار اسنادی چیست؟

حال که با اینکه اعتبار اسنادی چیست آشنا شدیم، در این بخش قصد داریم در مورد مزیت های آن صحبت کنیم. همانطور که ذکر شد این تعهدنامه در جا به جایی پول در معاملات تجاری بین المللی نقش بسیار پررنگی دارد. در این بخش به ذکر مزیت های اعتبار نامه خواهیم پرداخت:

• در صورت استفاده از اعتبار نامه یا اعتبار اسنادی، فروشنده مطمئن می شود که بعد از ارائه سندهای مرتبط با انتقال و حمل، مبلغ بر اساس شرایط اعتبار از طرف موسسه مالی یا موسسه تایید کننده به وی ارائه می شود.
• تاریخ حمل و تحویل کالا با استفاده از این اعتبار نامه قابل کنترل می باشد.
• امکان تحصیل سند های مربوط به حمل برابر با مفاد موافقت نامه ای که در ابتدا صادر شده است، با توجه به شرایط قرارداد بین دو طرف وجود دارد.
• در این صورت این امکان برای فروشنده وجود دارد که تسهیلات بیشتری برای تهیه کالا های سفارش داده شده در برابر اعتبار موجود به دست آورد.
• بانک و موسسه مالی این تعهد را می دهد که در معاملات به جای فروشنده مبلغ را پرداخت کند.

مزایای اعتبار اسنادی موجب می شود که از آن در معاملات تجاری بین المللی استفاده شود و در واقع انجام برخی از معاملات پولی تجاری بدون اعتبار نامه عملا غیر ممکن است. در ادامه بحث اعتبار اسنادی چیست باید در خصوص انواع آن نیز صحبت کنیم.

انواع اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی یا اعتبار نامه دارای انواع مختلفی می باشد که در هنگام معاملات تجاری از آن ها استفاده می شود. هر کدام از این اعتبار نامه ها دارای تفاوت هایی با یکدیگر هستند. با توجه به اینکه به مفهوم اعتبار اسنادی چیست در بخش های قبلی اشاره شد، حال در ادامه به ذکر برخی از انواع اعتبار اسنادی خواهیم پرداخت:

1- اعتبار اسنادی وارداتی و صادراتی

اعتبار اسنادی وارداتی و صادراتی دارای تعریف مشخصی است. از اعتبار وارداتی توسط خریدار به منظور واردات به کشورش استفاده می شود. حال همین اعتبار از دیدگاه فروشنده به عنوان اعتبار صادراتی در نظر گرفته می شود! اینکه اعتبار اسنادی چیست می تواند در درک بهتر انواع آن کمک کند.

2- اعتبار نامه قابل بازگشت

در برخی از انواع اعتبار اسنادی مانند اعتبار نامه قابل بازگشت (Revocable LC) که چندان کاربردی ندارد، موسسه مالی یا خریدار می توانند در شرایط اعتبار بدون اطلاع فرد ذی نفع، تغییر و اصطلاح ایجاد کنند! منظور از فرد ذی نفع همان فروشنده است و به همین دلیل از این اعتبار اغلب استفاده نمی شود؛ چراکه فروشنده نمی تواند اطمینانی برای انجام تعهدات خریدار داشته باشد.

3- اعتبارنامه غیر قابل بازگشت

یکی دیگر از انواع اعتبار اسنادی، نوع غیر قابل بازگشت (Irrevocable LC) آن است. در این نوع اعتبار نامه بر عکس اعتبار نامه قابل بازگشت، امکان تغییر در شرایط اعتبار تنها با جلب رضایت فروشنده و ذی نفع همراه است. به همین دلیل فروشندگان نیز از این نوع اعتبار اسنادی بیشتر برای انجام تجارت بین المللی استفاده می کنند؛ چراکه فروشندگان اطمینان دارند که بدون جلب نظر آنها، در شرایط اعتبار تغییر یا اصلاحی صورت نخواهد گرفت.

4- اعتبار اسنادی تاییدشده

در یک نوع از انواع اعتبارنامه، خریدار باید یک اعتبار از سوی بانک خود ارائه دهد؛ اما این نوع اعتبار حتما باید از طرف بانکی که فروشنده مد نظر قرار دارد نیز تایید شود. به همین دلیل به آن اعتبار اسنادی تاییدشده (Confirmed LC) گفته می شود. آگاهی از اینکه اعتبار اسنادی چیست می تواند به ما در درک این نوع اعتبار نامه کمک شایانی کند.

5- اعتبار اسنادی تاییدنشده

یکی از انواع اعتبارنامه که در نقطه مقابل اعتبار اسنادی تایید شده است، اعتبار اسنادی تایید نشده (Unconfirmed LC) می باشد. در واقع در این حالت نیازی نیست که یک موسسه مالی مد نظر فروشنده نیز تعهدنامه بانکی را تایید کند. گشایش در این نوع اعتبار نامه در حالت متعارف بدون نیاز به تایید نیز انجام می شود. بحث اینکه اعتبار اسنادی چیست می تواند ما را با انواع این نوع تعهد بانکی بیشتر آشنا کند.

6-اعتبارنامه قابل انتقال

در راستای اینکه اعتبار اسنادی چیست، باید به اعتبارنامه قابل انتقال (Tranferable LC) نیز اشاره کنیم. در این نوع اعتبار فروشنده می تواند همه یا بخشی از اعتباری را که گشایش شده باشد، به اشخاص دیگر منتقل کند. این اعتبار به عنوان یک امتیاز برای فروشنده در نظر گرفته می شود.

7- اعتبارنامه غیر قابل انتقال

یکی دیگر از انواع اعتبار نامه که آن هم نقطه مقابل اعتبارنامه قبلی است، اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال (Untransferable LC) می باشد. در این حالت برخلاف مورد قبلی، فروشنده نمی تواند تمام یا بخشی از اعتبار را به دیگران واگذار کند.

اغلب در امور تجاری بین المللی این نوع اعتبارنامه کاربرد بیشتری دارد و بهتر است که از اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال استفاده شود. در کشور ما نیز به منظور استفاده از اعتبار قابل انتقال باید مجوز بانک مرکزی در این خصوص صادر شود. اینکه اعتبار اسنادی چیست می تواند به ما در درک این موارد بسیار کمک کند.

چه مدارکی برای گشایش اعتبار اسنادی نیاز هستند؟

به منظور افتتاح اعتبارات اسنادی، مدارک و اسنادی مورد نیاز هستند. با توجه به اینکه اعتبار اسنادی چیست را در بخش های بالاتر ذکر کردیم، حال به مدارک مورد نیاز برای گشایش اعتبارنامه نیز اشاره خواهیم کرد:

• تکمیل فرم مربوط به تقاضای گشایش اعتبار
• پیش فاکتور اینویس ممهور شده توسط وزارت بازرگانی در زمان ثبت سفارش
• ارائه فرم ثبت سفارش کالا با مهر و شماره وزارت بازرگانی
• ارائه بیمه نامه باربری
• ارائه فرم تسهیلات به منظور گشایش اعتبارنامه صادراتی
• فرم تعهد ورود
• مدرک دال بر ترخیص و ارائه گواهی ترخیصیه
• ارائه مدرک تعهدنامه مرتبط با نوسان نرخ ارز

این مدارک به منظور گشایش اعتبار اسنادی بسیار ضروری هستند و باید تکمیل و ارائه شوند. در این صورت می توان نسبت به استفاده از اعتبار اسنادی از این طریق اقدام شود.

کلام آخر

در این مقاله در خصوص اینکه اعتبار اسنادی چیست صحبت شد. در انجام تجارت بین المللی نیاز به استفاده از تعهدنامه های بانکی مانند اعتبار نامه است تا یک اعتماد و اطمینان بین دو طرف معاملات شکل بگیرد. بدین منظور باید از یک نوع تعهد استفاده شود که با نام اعتبار اسنادی یا ال سی شناخته می شود. این تعهد باید از طریق بانک یا موسسه مالی ارائه شود.