استانداردهای حسابداری

تعریف حسابداری

حسابداری عبارت اند از : فن و جمع آوری اطلاعات ، تشخیص ، طبقه بندی و ثبت رویدادهای مالی یک موسسه در قالب اعداد به سنجش پول و تفسیر نتایج حاصل از این اعداد میباشد.

مفروضات حسابداری

1- فرض شخصیت حسابداری
2- فرض دوره مالی
3- فرض تداوم فعالیت
4- فرض واحد پولی

اصول حسابداری

1- اصل بهای تمام شده
2- اصل تطابق
3- اصل تحقق درآمد
4- اصل افشاء کامل

عنوان استاندارد های حسابداری ایران

دامنه کاربرد استانداردهای حسابداری ” صورت های مالی ” است که برای ارائه اطلاعات مفید جهت تصمیم گیری استفاده کنندگان تهیه میشود .

نکته : صورتهای مالی که محصول نهایی حسابداری به شمار میرود شامل : 1 -صورت سود و زیان 2 – صورت سود و زیان جامع 3 – ترازنامه 4 – صورت جریان وجوه نقد میباشد .
استاندارد شماره 1- نحوه ارائه صورت های مالی
استاندارد شماره 2- صورت جریان وجوه نقد
استاندارد شماره 3 – درآمد مالیاتی
استاندارد شماره 4 – ذخایر ، بدهی های احتمالی و دارایی های احتمالی
استاندارد شماره 5 – رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه
استاندارد شماره 6 – گزارش عملکرد مالی ( از سال 98 کنار گذاشته شده است )
استاندارد شماره 7 – مخارج تحقیق و توسعه که با استاندارد 17 ادغام شده است ( حذف شده )
استاندارد شماره 8 – حسابداری موجودی مواد و کالا
استاندارد شماره 9 – حسابداری پیمان های بلند مدت
استاندارد شماره 10 – حسابداری کمک های بلااعوض دولت
استاندارد شماره 11 – دارایی های ثابت مشهود
استاندارد شماره 12 – افشا اطلاعات اشخاص وابسته
استاندارد شماره 13 – حسابداری مخارج تامین مالی
استاندارد شماره 14 – نحوه ارائه دارایی های جاری و بدهی های جاری ( از سال 98 کنار گذاشته شده است )
استاندارد شماره 15 – حسابداری سرمایه گذاری ها
استاندارد شماره 16 – حسابداری آثار تغییر در نرخ ارز
استاندارد شماره 17 – دارایی های نامشهود
استاندارد شماره 18 – صورت های مالی تلفیقی
استاندارد شماره 19 – ترکیب های تجاری
استاندارد شماره 20 – سرمایه گذاری در واحدهای تجاری وابسته
استاندارد شماره 21 – حسابداری اجاره ها
استاندارد شماره 22 – گزارشگری مالی میان دوره ای
استاندارد شماره 23 – حسابداری مشارکتهای خاص
استاندارد شماره 24 – گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری
استاندارد شماره 25 – گزارشگری بر حسب قسمت های مختلف
استاندارد شماره 26 – فعالیت های کشاورزی
استاندارد شماره 27 – طرح های مزایای بازنشستگی
استاندارد شماره 28 – فعالیت های بیمه عمومی
استاندارد شماره 29 – فعالیت های ساخت املاک
استاندارد شماره 30 – سود هر سهم
استاندارد شماره 31 – دارایی غیر جاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده
استاندارد شماره 32 – کاهش ارزش دارایی ها
استاندارد شماره 33 – مزایای بازنشستگی کارکنان
استاندارد شماره 34 – رویه های حسابداری ، تغییر در برآورد های حسابداری و اشتباهات ( لازم الاجرا از سال 98 )
استاندارد شماره 35 – مالیات بر درآمد ( لازم الاجرا از سال 99 )
استاندارد شماره 36 – ابزارهای مالی ارائه (لازم الاجرا از سال 98 )
استاندارد شماره 37 – ابزارهای مالی افشا (لازم الاجرا از سال 98 )
استاندارد شماره 38 – ترکیب های تجاری ( لازم الاجرا از سال 1400 )
استاندارد شماره 39 – صورت های مالی تلفیقی ( لازم الاجرا از سال 1400)
استاندارد شماره 40 – مشارکت ها ( لازم الاجرا از سال 1400)
استاندارد شماره 41 – افشای منافع در واحدهای تجاری دیگر ( لازم الاجرا از سال 1400 )

بیشتر بخوانید: آموزش حسابداری

نکاتی درباره استاندارد حسابداری 3 ایران ( درآمد عملیاتی )

درآمد عبارت از : افزایش در حقوق صاحبان سرمایه به جز مواردی که به آورده صاحبان سرمایه مربوط میشود .
درآمد عملیاتی عبارت از : درآمدی است که از فعالیت های اصلی و مستمر واحد تجاری حاصل می گردد وبا عنوان های مختلفی مانند حق الزحمه ، سود تضمین شده و حق امتیاز و … مورد اشاره قرار میگیرد .
دامنه کاربرد
این استاندارد برای حسابداری درآمد عملیاتی حاصل از معاملات و رویدادهای زیر بکار گرفته میشود :
1 – فروش کالا : کالا شامل کالای تولید شده برای فروش توسط واحد تجاری و همچنین کالای خریداری شده جهت فروش مجدد مانند کالای خریداری شده توسط یک واحد بازرگانی یا زمین برای فروش مجدد است .
2 – ارائه خدمات : ارائه خدمات اجرای وظیفه توافق شده ی واحد تجاری در مدت معیین شده می باشد که ممکن است ارائه خدمات طی یک یا چند دوره مالی ارائه شود .
3 – استفاده دیگران از دارایی های واحد تجاری : که شامل سود تضمین شده ، سود سهام و … میباشد.
سود تضمین شده : مبالغی است که بابت استفاده از وجوه نقد یا معادل وجه نقد واحد تجاری مطالبه میشود .
سود سهام : مبالغی از سود توزیع شده واحد سرمایه پذیر که متناسب با سهم الشرکه واحد تجاری عاید آن میشود .

نکاتی درباره استاندارد حسابداری 8 ایران ( حسابداری موجودی مواد و کالا )

موجودی مواد و کالا به دارایی هایی گفته میشود که 1 – برای فروش عملیات واحد تجاری نگهداری میشود 2 – و یا برای ساخت محصول یا ارائه خدمات واحد تجاری در فرایند تولید قرار دارد 3 – و یا در واحد تجاری ماهیت مصرفی دارد مانند ملزومات .
اندازه گیری موجودی مواد و کالا
موجودی مواد و کالا باید بر مبنای اقلام بهای تمام شده و خالص ارزش فروش تک تک اقلام اندازه گیری شود و اگر خالص ارزش فروش کمتر از بهای تمام شده باشد مبالغ غیر قابل بازیافت یعنی ( تفاوت بین خالص ارزش فروش و بهای تمام شده ) به عنوان هزینه کاهش ارزش موجودی مواد و کالا به سود و زیان منظور میشود.

نکاتی درباره استاندارد حسابداری 10 ایران ( حسابداری کمک های بلا عوض دولت )

این استاندارد باید برای کمک های بلاعوض دولت و سایر کمک های دولتی بکار گرفته شود .
کمک دولت عبارت از : عملیاتی که توسط دولت برای فراهم کردن مزیت های اقتصادی برای یک واحد تجاری یا گروهی از واحدهای تجاری طبق قوانین و مقررات انجام میشود .
به عبارت دیگر کمک های بلا عوض دولت عبارت است از : کمک های دولت به شکل انتقال دارایی به واحد تجاری یا جلوکیری از خروج آن از واحد تجاری در قبال رعایت برخی از شرایط در گذشته و آینده مربوط به فعالیت واحد تجاری گفته میشود .
نمونه ای از کمک های دولت از نظر ماهیت و اهداف که به شرح زیر میباشد :
1 – کمک هایی در جهت حمایت مالی از واحد تجاری در شرایط ضروری یا جبران مخارج تحمیل شده اعطا میشود به طور مثال : جبران خسارت ناشی از حوادث طبیعی و جنگ .
2 – کمک هایی که جهت تامین مالی واحد تجاری طی مدتی مشخص یا جبران زیان ، هزینه ها و یا کاهش درآمد با پیش بینی های قبلی اعطا میشود .
برای مثال :
دولت در تاریخ 1399/12/1 بابت جبران هزینه برق کارخانه مبلغ 50،000،000 ریال را به حساب شرکت واریز نمود .
مطلوب است انجام ثبت های روزنامه لازم .

1399/12/1       { بانک  50،000،000
درآمد اهدایی   50،000،000 }
                   شرح: بابت واریز کمک دولت

درباره استاندارد حسابداری 11 ایران ( دارایی های ثابت مشهود )

دارایی های ثابت مشهود معمولا بیش از یک دوره مالی مورد استفاده قرار میگیرد و به منظور استفاده در تولید یا عرضه کالا و خدمات توسط واحد تجاری نگهداری میشود . دارایی های ثابت مشهود شامل : 1 – زمین 2 – ساختمان 3 – ماشین آلات و تجهیزات 4 – دارایی های ساخته شده توسط خود شرکت میشود .
اندازه گیری دارایی ثابت مشهود
یک دارایی ثابت مشهود باید به بهای تمام شده اندازه گیری شود که اجزای بهای تمام شده دارایی ثابت مشهود شامل :
1 – قیمت خرید : که شامل عوارض گمرکی و مالیات های غیر قابل استرداد خرید پس از کسر تخفیفات تجاری میشود .
2 – تمامی مخارج مستقیم و غیر مستقیم برای رساندن دارایی ها برای بهره برداری را شامل میشود .
3 – برآورد مخارج اولیه به طور مثال بازسازی زمین مورد استفاده شده جهت استخراج مواد که طی دوره تقبل میشود که برای مقاصد تولید غیر از کالا بکار میرود .

نکاتی درباره استاندارد حسابداری 17 ایران ( دارایی های نامشهود )

دارایی نا مشهود یک دارایی قابل تشخیص غیر پولی و فاقد ماهیت عینی ( موجودیت فیزیکی ) است و این استاندارد برای مخارج تبلیغات ، آموزش ، تحقیق و توسعه بکار میرود . نمونه های رایج دارایی های نامشهود مانند : نرم افزار یارانه ای ، حق اختراع ، حق تالیف ، حق تکثیر ، حق استفاده از خدمات عمومی ، سرقفلی محل کسب و .. را میتوان نام برد.

ویژگی های دارایی نامشهود

1 – ماهیت غیر عینی : دارایی های نامشهود بر ماهیت غیر عینی و غیر پولی تعریف میشود به این ترتیب اقلامی از قبیل حساب های دریافتنی جز این دارایی ها قرار نمیگیرد .
2 – قابلیت تشخیص دارد : یعنی میتوان آن را از سرقفلی واحد تجاری متمایز کرد از قبیل حق اختراع و حق تالیف
به طور مثال :
شرکت x در تاریخ 1399/12/1 نرم افزار حسابداری به مبلغ 100،000،000ریال از شرکت آگاه حساب کاردان خریداری نمود .
مطلوب است انجام ثبت روزنامه لازم در دفاتر شرکت x .

1399/12/1                 { حق الامتیاز / نرم افزار حسابداری  100،000،000
صندوق 100،000،000 }
           شرح: بابت خرید نرم افزار حسابداری