چگونه از پزشک شکایت کنیم؟ مراحل شکایت از پزشک
به گزارش تجارت نیوز:
اگر تجویز پزشک منجر به آسیب جسمی یا روحی به مریض شود، تنظیم و ثبت شکوائیه علیه وی ممکن است؛ شکایت های مربوط به تخطی های پزشکی تنها 0/1 درصد از پرونده های موجود در مراجع قضایی را تشکیل می دهد، یعنی سالانه حدود 5 هزار دادخواست در دادسرای انتظامی پزشکی ثبت می شود. در ابتدا شاید این عدد بسیار بزرگ بنظر بیاید، اما نسبت به جامعه آمار (مردم کشور) رقمی معقول می باشد؛ متاسفانه درصد شکایت از پزشک با افزایش جمعیت، روندی صعودی داشته است! در مقاله «چگونه از پزشک شکایت کنیم؟» تحت نظر وکیل متخصص و مستند به مواد قانونی شرایط، مدارک و مراحل ثبت دادخواست علیه پزشکان شرح می شود.
آنچه در ادامه مقاله خواهید خواند
شکایت علیه پزشک
موضوع شکایت علیه پزشک هنگامی مطرح می شود که نسخه تجویز شده توسط وی، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم معلول به ضررهای فیزیکی و روحی کوچک یا بزرگ شود؛ همچنین در بعضی موارد رفتار ناشایست و خلاف شئونات پزشکی باعث بروز آسیب های روحی، اقتصادی و… در مریض می شود. قانونگذار ضمن قانون مجازات اسلامی، قانون نظام پزشکی و آیین نامه های مربوطه به این مسائل پرداخته و مجازاتی برای آن تعیین کرده است؛ از آنجا که این جرائم پزشکی مصداق های مختلفی دارند، مجازات متفاوتی نیز برای آنها در قانون پیش بینی شده است.
انواع شکایت علیه پزشک کدام است؟
سازمان های قضایی بر اساس نیت پزشک در ارتکاب به جرم، آن را به دو گروه تقسیم کرده اند:
- قصور پزشکی
کلمه قصور به معنای کوتاهی است؛ معنای اصطلاح حقوقی قصور پزشکی نیز از این مفهوم به دور نیست. اگر پزشک در عمل به تعهدات خود یعنی در استفاده از دانش در تشخیص بیماری و استفاده از مهارت خود و امکانات پزشکی در درمان کوتاهی بورزد، مرتکب جرم قصور پزشکی شده است.
متهم (پزشک) در ارتکاب به مصادیق این نوع جرم پزشکی نیت سوء شخصی یا غیر شخصی ای ندارد؛ بدان معنا که جرم تنها نتیجه کوتاهی پزشک در وظایف اش بوده و نسبت به شدت این قصور، پیگرد قانونی علیه وی اعمال می شود. مثلا اگر پزشکی به دلیل حوادثی مانند تصادف یا نقص فنی اتومبیل نتواند در زمان معین بیمارش را بررسی کند و این تاخیر منجر به نقص عضو بیمار شود، جرم وی قصور است.
- تخلف پزشکی
نوع دیگر جرائم پزشکی از طرف مراجع قضایی با عنوان تخلف پزشکی معرف شده است؛ مضمون اصلی این جرم با قصور پزشکی مشابه می باشد. این دو جرم از لحاظ قصد و نیت مجرم (پزشک) در ارتکاب به جرم در نقطه مقابل یکدیگر هستند؛ تخلف پزشکی با آگاهی کامل طبیب از ارتکاب به مصادیق جرم تخلف پزشکی صورت می گیرد!
بدان معنا که مجرم با برنامه ریزی و نیت سوء مرتکب جرم می شود؛ بدیهی است که به تبع عمدی بودن تخلف پزشکی، مجازاتی سنگین تری نسبت به جرم قصور پزشکی برای آن در نظر گرفته شده است. برای مثال اگر پزشکی اقدام به دریافت دستمزدی اضافه بر آنچه توسط سازمان های حقوقی کشور معین شده کند یا برای سود خویش بیماران را به آزمایشگاه ها و مراکز عکس برداری خصوصی و شخصی هدایت کند، به دلیل آگاهی پزشک ضمن ارتکاب به موارد مذکور، جرم وی تخلف پزشکی شناخته می شود.
شرایط شکایت از پزشک چیست؟ (مصادیق جرم)
برای ثبت انواع دادخواست علیه جرائم حقوقی و کیفری، ابتدا باید شرایطی وجود داشته باشد که طی آن فرد صلاحیت تنظیم شکوائیه را بدست بیاورد؛ شکایت از پزشک نیز از این مورد مستثنی نمی باشد. بر اساس قانون مجازات اسلامی، قانون نظام پزشکی و آیین نامه های مربوط به آن، شرایطی که مریض ضمن آن می تواند برای خسارات روحی و جسمی، درخواست دادرسی توسط مراجع ذی صلاح را ثبت کند به شرح زیر است:
- عدم بررسی کافی و سهل انگاری
- هتک حرمت بیمار در طی مراحل درمان
- وعده دروغین و فریب دادن بیماران چه با نیت خیر و چه شر
- مطالبه مبلغی خارج از عرف به منظور درمان مریض
- عدم رعایت موازین قانونی، علمی و شرعی
- عدم استفاده از امکانات لازم حین درمان
- عدم استفاده از نهایت توان و دانش پزشکی
- سوءاستفاده از مقام پزشکی (اعمالی برخلاف شئونات پزشکی)
- افشا کردن اسرار و سابقه بیماری؛ حتی در صورت نیاز مراجع قانونی به اطلاعات مریض، باید مجوزی رسمی صادر شود!
اگر امکان اثبات هر کدام از مصادیق جرم پزشکی وجود داشته باشد، جدای از نوع تخصص طبیب، امکان ثبت شکایت در دادسرای نظام پزشکی توسط بیمار یا وکیل وی ایجاد می شود.
مدارک شکایت از پزشک چیست؟
علاوه بر ارائه مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی) برای ثبت دادخواست و تشکیل پرونده در مراجع ذیصلاح، ارائه مدارک پزشکی نیز لازم است؛ این مدارک شامل نسخه پزشک، نتیجه انواع عکس برداری ها (رادیولوژی، سنوگرافی و…) و پرونده پزشکی می باشد.
همچنین اگر شکوائیه در نتیجه عمل جراحی ناموفق توسط مریض تنظیم و ثبت می شود، باید تمام مدارک مربوطه از بیمارستان یا کلینیک اخذ و تقدیم دادگاه شود؛ در مورد انواع عمل های زیبایی، ارائه عکس قبل و بعد بیمار در صدور حکم نهایی دادگاه تاثیر بسزایی دارد.
در این قسمت از مقاله، مراحل شکایت از پزشک به صورت مختصر و مفید ارائه می شود؛ البته اگر به دنبال اطلاعات تکمیلی درباره اینگونه پرونده های قضایی هستید، مطالعه نحوه شکایت از پزشک به دلیل قصور پزشکی و مقاله های مشابه آن بسیار مفید واقع خواهد شد:
- ثبت دادخواست و صدور ابلاغیه:
ابتدایی ترین مرحله ثبت دادخواست علیه پزشک است؛ این دادخواست از طریق دفاتر خدمات قضایی با ارائه مدارک هویتی و پزشکی صورت می گیرد. البته امروزه سامانه خدمات الکترونیک قضایی امکان ثبت انواع شکایات را به صورت آنلاین را فراهم کرده است؛ در این حالت ضمن صدور ابلاغیه توسط همین سامانه، شاکی برای اولین بار در مراجع قانونی حضور پیدا کرده و توضیحات لازم را شرح می دهد.
- احضار پزشک:
پس از ارائه اظهارات شاکی درباره جرائم پزشکی، ابلاغیه ای برای پزشک صادر می شود تا او نیز با بیان اظهاراتش از خود دفاع کند؛ همچنین در این مرحله مدارک پزشکی استعلام می شود.
- شرکت در جلسات و صدور حکم:
بیمار و پزشک ملزم به شرکت در جلسات دادگاه هستند تا نتیجه نهایی مشخص شود؛ حین جلسات دادگاه، اظهارات طرفین و مدارک ارائه شده به مرجع قانونی توسط قاضی بررسی شده و حکم نهایی صادر می شود.
تحت چه شرایطی آسیب به بیمار مجازات ندارد؟
همانطور که در بخش های پیشین به آن اشاره شد، هرگونه آسیب سهوی و عمدی به جسم و روح بیمار از طرف پزشک، اشد مجازات و پرداخت دیه را به همراه دارد؛ البته بعضی شرایط مستثنی هستند که عبارتند از:
الف) برای بیشتر بیماری های صعب علاج درمان قطعی ای وجود ندارد، ولیکن برای آسان تر شدن دوران نقاهت بیمار، انواع دارو ها تجویز می شود؛ این داروها ممکن است برای بعضی بیماران مفید واقع شود و برای بعضی از بیماران نتیجه عکس دهد! اگر تجویز این داروها مطابق استانداردهای پزشکی باشد حتی در صورت بروز آسیب جانی به بیمار، مجازاتی را در پی ندارد.
ب) تجویز بعضی از داروها و انجام بعضی از عمل های جراحی با ریسک و خطر بسیار بالایی همراه است؛ بدان معنا که پس از اعمال این روش های درمانی، درصد بروز آسیب جانی و یا حتی فوت بیمار از سلامت وی بیشتر می باشد! در این شرایط پیش از اعمال روش های مداوا، ابتدا برائت نامه ای (مجوزی) توسط بیمار امضا می شود؛ در این صورت در عین بروز عوارض نیز پزشک در دادگاه بی گناه شناخته می شود.
ج) اگر پس از عمل جراحی یا تجویز دارو آسیبی جانی به بیمار وارد شود و پزشک بتواند با ارائه مدارک محکمه پسند در دادگاه ثابت کند که دلیل بروز این عوارض، استفاده ناصحیح از دارو ها یا هرگونه رفتار بر خلاف دستور پزشک است، او بی گناه شناخته شده و هیچ مجازاتی شامل حالش نمی شود.
کلام آخر
اگر رفتار پزشک یا تجویز وی منجر به آسیب جسمی و روحی به بیمار بشود، جرم پزشکی رخ داده است؛ این جرم در دو نوع قصور پزشکی و تخلف پزشکی وجود دارد که در نوع اول جرم به صورت سهوی و در نوع دوم به شکل عمدی انجام می شود! مدارک مورد نیاز برای شکایت از پزشک شامل مدارک هویتی (شناسنامه و کارت ملی) و مدارک پزشکی(نسخه پزشک، آزمایشات و عکس برداری ها و…) می باشد که باید ضمیمه پرونده قضایی شود.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
مرخصی استعلاجی چیست؟ حقوق و مزایا در مرخصی استعلاجی
شرایط دریافت بیمه بیکاری چیست؟
دیدگاهتان را بنویسید